Kruising Maarsbergen

Afgelopen tijd is er uitgebreid gestudeerd op de mogelijkheid om de verkeerssituatie in Maarn te verbeteren. De aansluiting met de snelweg is inmiddels klaar en ProRail heeft het plan om spoorwegovergang te vervangen door een tunnel. De discussie spitst zich toe op de vorm van de kruising met de Tuindorpweg/Haarweg. Moet daar de kruising terugkomen, of is het beter om een rotonde te maken?

De Fietsersbond is het met een groot deel van de inwoners van Maarsbergen eens dat de onderzochte turbo-rotonde onvoldoende veilig is voor voetgangers en fietsers. De route die fietsers zouden moeten afleggen is onlogisch en door de dubbele toerit die overgestoken moet worden ontstaat veel verwarring.  Als referentie kennen we de rotonde op de Woudenbergseweg/Krakelingeweg in Zeist. Ook daar is een dubbele toerit, maar heb je als fietser nog de mogelijkheid om tussen de rijbanen te wachten. Dat is al niet ideaal, maar in Maarsbergen is daar geen ruimte voor. Bovendien wordt het verkeer volgens de voorspellingen nog veel drukker. Als fietsers dan voorrang moeten verlenen, komen ze de drukke provinciale weg helemaal niet meer over. De in opdracht van de gemeente geschetste "verbeteringen" zijn voor fietsers akelige verslechteringen. Geen van de ontwerpen voldoet aan de ontwerpeisen voor fietsvoorzieningen.
Dan maar liever een verkeerslicht, met een logische routing.

Uiteraard hebben we ook nog even naar de details van het ontwerp van ProRail gekeken. Daar hebben we nog wel wat over op te merken:

• De bocht bij het motel voor de deur is verkeerd om. De hoofdrichting van fietsers is vanaf de rotonde onder het spoor door, daar hoort dus geen voorrang in te zitten en geen bocht die niet voldoet aan de richtlijnen.
• Fietspad in de tunnelbak moet tenminste 3,5 meter breed zijn (publicatie 230 CROW) inplaats van de voorgestelde 3m. Deze maten zijn vanwege de veiligheid voor het fietsverkeer, denk aan de helling en de wanden van de tunnel. 
• De vraag is of het vrijliggende opvangfietspad vanaf De Haarweg tot een verbetering van de huidige situatie leidt. De bocht bij Van Dijk voor de deur is niet te nemen en leidt tot vertraging in de afwikkeling van fietsverkeer. Kunnen fietsers vanuit de Haarweg niet gewoon op de weg blijven? 
• Het middeneiland in de voormalige parallelweg kan wegblijven, als het fietspad gewoon 3,50 m breed wordt. Fietsers hoeven dan niet zo raar uit te buigen.

Kruising Loolaan

Nu het werk aan de A12 bijna is afgerond, wordt het tijd om te kijken of de details, voor fietsers zo belangrijk, kloppen.

Tegels of asfalt

In Driebergen zijn de fietspaden in tegels uitgevoerd. Toch jammer, het ziet er nu strak uit, maar over een paar jaar zijn er verzakkingen en wijken de tegels uit elkaar. Het is de vraag of de gemeente dan genoeg geld heeft om het onderhoud te verrichten. Beter was het geweest om asfalt aan te leggen. Uit publicaties blijkt dat de meerkosten van aanleg van asfalt op de lange termijn terugverdiend worden. Inmiddels hebben we de toezegging van wethouder Homan dat in de toekomst asfalt zal worden toegepast.

Kruising Loolaan

Verder blijkt dat de kruising van de Hoofdstraat met Loolaan toch wat anders is uitgevoerd dan de tekening aangaf. Dit leidde tot een ingezonden brief in de Stichtse Courant/Nieuwsblad De Kaap:

"Bij de aanleg van de belijning op de T-sprong Hoofdstraat-Loolaan zijn lijnen verkeerd getrokken. Fietsers die vanaf de Loolaan linksaf de Hoofdstraat op willen, worden door middel van de lijnen verkeerd het fietspad van de Hoofdstraat opgeleid: ze komen midden tussen fietsers terecht die opgesteld staan om linksaf te gaan. Bovendien zit daarachter een vluchtheuvel. Het is onmogelijk daar over te steken.
Beter is het om de lijnen gezien vanaf de Loolaan diagonaal naar links (zuiden) te trekken zodat fietsers wel kunnen oversteken. Overbodig om te vermelden dat dit een zeer domme en gevaarlijke constructie is. Basisschoolleerlingen van de nabij gelegen school De Kring steken hier regelmatig over, met risico's.

Graag verneem ik van u wanneer dit probleem wordt opgelost.

Victor Stok"

De oorspronkelijke tekening met ons commentaar (22 januari 2012):

Onze suggestie is om het licht voor linksaf in het eiland na de opening voor fietsverkeer te zetten. Hierdoor kan een eventuele oversteker uit de KleinLoolaan ook het licht zien en kan de stopstreep in het linksafvak een meter naar voren. Hiermee zou een vrije groenfase voor alle fietsverkeer misschien mogelijk kunnen zijn. We hebben al eerder aandacht gevraagd voor het gevaarlijke conflict dat hier geregeld optreed. Zie deze link, nu is er de kans om dit eindelijk op te lossen.

Tevens hebben we nog wat suggesties voor puntstukmarkering aangegeven. Ook graag aandacht voor de bochtstralen naar/van de Klein Loolaan (minimaal R=1) en afwatering van het fietspad via trottoirkolken. Het middeneilandje tussen linksaf en rechtdoor kan wellicht nog wat strakker worden vormgegeven. Ook het middeneilandje in de Kleinloolaan een klein stukje inkorten, om aanrijden en obstakelvrees te voorkomen. We nemen aan dat er fietspadbanden met een hoogteverschil van 4 cm tussen fietspad en trottoir worden gebruikt.

Inmiddels kunnen we constateren dat het hoogteverschil van 4 centimeter niet overal gehaald is. Op het stukje tussen Loolaan en Nijendal is de rand wel erg hoog en scherp, vooral tussen rijbaan en fietspad. Het is hier al smal en door de rand kun je snel met je trapper blijven haken. Niet goed voor de verkeersveiligheid.

Kleinigheid

Dat het met de details niet altijd goed gaat, blijkt wel weer uit deze foto van het fietsenrek bij de vernieuwde bushalte. Kennelijk kunnen de mannen die het werk gemaakt hebben geen Nederlands lezen.

Meer gratis bewaakte fietsenstallingen

De lokale afdeling wordt regelmatig gevraagd om bij een evenement een gratis bewaakte fietsenstalling te bemannen. Een goed idee. Dure (elektrische) fietsen staan veilig en het is goed voor het evenement. Door te adverteren met een bewaakte stalling zullen er meer mensen op de fiets komen en is er minder parkeeroverlast. Als afdeling zijn we ook graag present. We dragen bij aan een betere fietsbereikbaarheid en hebben een mooie gelegenheid om met onze doelgroep, fietsers, te praten. Zo horen we waar mensen op de fiets mee te maken hebben, wat we later weer in onze gesprekken met de gemeente kunnen gebruiken.

Omdat de vraag naar bewaakte fietsenstallingen toeneemt, hebben we wel meer mensen nodig die zo nu en dan eens mee willen werken. Je hoeft geen verstand van fietsdingen te hebben, iedereen kan in de stalling meehelpen. Voor organisaties hebben we een klein overzicht aan aandachtspunten gemaakt. Op verzoek sturen we dat toe.

Verkeersexamen Driebergen

Op dinsdag 19 juni organiseert de Fietsersbond het jaarlijks praktisch verkeersexamen in Driebergen. Kinderen uit groep 7 laten zien dat ze veilig zelfstandig aan het verkeer kunnen deelnemen. Ook worden de fietsen gekeurd op veiligheid en stevigheid.

De route die de kinderen afleggen is anders dan andere jaren. Door de werkzaamheden aan de A12 en bij de kruising Loolaan en de veranderingen op de Engweg zijn deze onderdelen even uit de route gehaald. Veel scholieren hebben de route al even nagereden met school, ouders en kinderen die zelf nog op pad willen, vinden hier de route van 2012.

Fietsstraat Engweg, lekker smal.

Vandaag of morgen bespreekt de raadscommissie Ruimte de herinrichting van de Engweg in Driebergen. Na jarenlange plannenmakerij wordt er nu voortvarend gewerkt aan een Fietsstraat. De VVD wil de weg al weer veranderen voordat deze af is. Zie het uitgebreide artikel in De Stichtse Courant. Onze mening? Laat eerst de wethouder zijn fietsstraat maar eens afmaken, het is nu nog te vroeg om conclusies te trekken.

Een van de belangrijkste dingen in de herinrichting van de Engweg is dat deze een gewone woonstraat moest worden. Daar hoort een smal profiel bij, waar fietsers zich veilig op voelen. Bij de oude Engweg was dat niet het geval, vaak probeerden automobilisten net voor de bocht of nog voor een tegenligger in te halen. Het smalle profiel zorgt er voor dat de snelheid er echt uit is gehaald. Daardoor voelen fietsers zich nu al veel veiliger.

Zichtbaarheid van het fietspad

De provincie doet op een paar plaatsen proeven met betere zichtbaarheid van het fietspad. Op het fietspad langs de N225 tussen Doorn en Leersum van de Hoogstraat tot de Maarsbergse weg zijn "lichtgevende" doppen aangebracht. Leden van de Fietsersbond werd gevraagd om te kijken of deze attributen een toegevoegde waarde hebben. We hebben verschillende keren gekeken, hieronder onze bevindingen.

Bij het kruispunt bij Leersum waren nagenoeg alle doppen op de as van het fietspad ofwel verdwenen of zwaar beschadigd. Het gevolg van eerder sneeuwruimen? Een stuk verderop, richting Doorn is de traxys op stukjes langs de rand van het fietspad aangebracht. Deze zagen er schoon uit, de meeste dopjes waren geheel in tact. In het licht van mijn goede fietsverlichting waren ze goed te zien, maar het oplichtende effect was zeer gering. Het werd bovendien volledig overschaduwd door het licht van automobilisten die op de donkere weg vaak groot licht voerde tijdens deze donkere avond. Ik denk dan ook dat goede belijning/wegenverf (ononderboken brede witte lijn langs de berm van het fietspad) een beter alternatief is. Ik heb dat op diverse plaatsen op donkere wegen op de Veluwe wel gezien, je ziet prima hoe het pad loopt. Het is dan wel zaak om goede verlichting te voeren, maar daar ben je zelf verantwoordelijk voor. Is sowieso nodig in duisternis tijdens rijden in bosgebieden, zeker over bochtige wegen.

"Ik werd overvallen door nagenoeg het enige buitje van Nederland, en had als brildrager dus de ideale testomstandigheden te pakken. Mijn ervaringen komen overeen met die van jou, ze lichten niet op. Maar mijn voorlicht is behoorlijk zwak en heeft veel strooilicht, daarmee zag ik de doppen aan de zijkant wel reflecteren. De reflectie was net zo groot als de gewone middenstreep en de lege blikjes Red Bull in de berm. De doppen lijken me dan wat duur als markering, gewone wegenverf zal goedkoper zijn om de overgang tussen fietspad en berm te markeren. Dat laatste is trouwens geen overbodige luxe, het autoverkeer dat onderweg was, wist mij op een zeer effectieve manier te verblinden."

Onze conclusie: Leuk bedacht en hulde aan de provincie voor het uitvoeren van dit experiment, maar helaas is dit niet effectief voor fietsers. Wie zelf wil gaan kijken kan volgens de provincie de TraxEyes op de volgende locaties vinden:

N229 van hm. 11.03 (achter parkeerplaats Werkhoven rechts) tot hm.11.615 (Korte Zuwe), middenas [wij hebben ze daar niet gevonden]

N225 tussen Doorn en Leersum van de Hoogstraat tot de Maarsbergse weg Van hm. 23.6 tot 23.8, 2 zijden Van hm. 24.230 tot 24.350, 2 zijden Van hm. 24.530 tot 24.830, midden Van hm. 25.190 tot 25,430 midden

Fietspadbreedte bij station

De stationsplannen beginnen zeer definitieve vormen aan te nemen. Op de website staan de plannen en op 18 januari werden ze toegelicht. Het ziet er al goed uit, maar het kan nog wel wat beter. Namens de afdelingen Zeist en Utrechtse Heuvelrug van de Fietsersbond heeft Herbert Tiemens, in het dagelijks leven beleidsmedewerker Verkeer bij de gemeente Houten en Internationaal Fietsambassadeur voor het Fietsberaad, bij de gemeenteraad van Zeist ingesproken. Hieronder de kern van onze bijdrage.

Ons hoofdpunt raakt aan het al door de heren Schuler en Lisman genoemde volgordelijkheid van besluitvorming. De projectnota en Baseline 3 worden al vastgesteld, en het bestemmingsplan wordt voor inspraak opengesteld. Het gaat al best goed met de plannenmakerij voor de fiets, maar er zitten nog wat juridische haken en ogen aan wat de raden gaan vaststellen. Toen vorig jaar het eerste ontwerp gepresenteerd was, zat de fiets er nog wat magertjes in. Gezamenlijk met de projectorganisatie hebben we onderzocht hoeveel fietsers er door het stationsgebied gaan, dat blijken er dagelijks 14.000 te zijn. Op de tekeningen is er al veel verbeterd, en de projectleider is ook van goede wil. Op de informatie-avond 2 weken geleden werd toegezegd dat de fietspaden 4 meter worden, maar dat heeft geen juridische waarde, want staat niet op papier (er werd geen verslag gemaakt). Ik heb er absoluut vertrouwen in dat het goed kan komen, maar we weten niet hoe het vervolg van het project zal zijn. Het zou kunnen dat de minister ineens geen geld heeft en het project stil legt, of een aannemer gaat failliet. Het enige dat dan telt zijn de afspraken zoals die op papier staan. Er wordt dan teruggegrepen naar het bestemmingsplan.

Het huidige voorontwerp-bestemmingsplan is een globaal plan, het is heel ruim en verwijst snel naar de bijlagen, die nu ter vaststelling voorliggen. Maar dan moeten de bijlagen wel kloppen. In de nota Baseline 3.0 staat “circa 3,5 m voor tweerichtingenfietspaden in de onderdoorgangen.” Als er meer dan 200 fietsers in het spitsuur zijn, geven de richtlijnen (publicatie CROW 230) een breedte van 4,00 m weer [bewerking: zie onder]. Wat de Fietsersbond betreft een punt van aanpassing.

Recent heeft de Raad van State een bestemmingsplan vernietigd omdat de gemeente (Haarlemmerliede in dit geval) afweek van de richtlijnen voor de breedte van een weg zoals die door het CROW zijn opgesteld. Het lijkt me dat de raad niet verantwoordelijk wil zijn voor dat risico.

De wethouder zegde toe om schriftelijk terug te komen op de status van de CROW-normen. Na afloop vroeg de behandelend ambtenaar om de technische details. Voor de volledigheid staan die hieronder:

Verwijsblad 3 van de Ontwerpwijzer Fietsverkeer (CROW publicatie 230), pagina 146 geeft de maatvoering voor solitaire 2 richtingsbromfietspaden. Bij spitsuurintensiteiten hoger dan 100 (brom-) fietsers per uur is de breedte 4,00 m. [Let op het ontbreken van een eventuele minimale maatvoering tussen haakjes en de cijfers achter de komma.]

Zie ook Verwijsblad 68 (pagina 284), waar voor de maatvoering in tunnels het volgende is opgenomen: Een fietspad in een tunnel, zonder voetpad van tenminste 1,00 m heeft de breedte van het toeleidende fietspad + 2 x 0,625 m (obstakelafstand gesloten wand), met als minimum 3,50m. [De minimale breedte is alleen van toepassing op toeleidende fietspaden die smaller dan 3,50m zijn].

Wat betreft de zwaarte van de verkeerskundige norm in relatie tot het bestemmingsplan:

Vakblad Verkeerskunde behandelt de uitspraak van de Raad van State over het bestemmingsplan “Woongebied SpaarneBuiten”. Onderdeel 2.7.7.3. behandelt de CROW-richtlijnen en vernietigt het bestemmingsplan.